عفونت ادراري ناشي از يک عفونت باکتريايي است که در آن سيستم ادراريتوسط باکتريها مورد حمله قرار ميگيرد.

خانمهاي بارداري که دچار عفونت ادراري ميشوند ممکن است دچارسقط، زايمان زودرس و تولد نوزادي با وزن کم شوند. در خانمهايي هم کهبيش از 3 بار يا بيشتر ابتلا به عفونت ادراري اتفاق افتاده است،احتمال ادامه عفونت ادراري، زياد است. گفتوگويي با دکترمحمدرضا صفرينژاد، استاد دانشگاه، جراح و متخصص بيماريهاي کليه ومجاري ادراري داشتيم تا با عفونت ادراري و علايم آن بيشتر آشناشويم.
سلامت: آقاي دكتر! چه عواملي باعث عفونت ادراري ميشوند؟
علت بيشتر عفونتهاي ادراري باکتريها هستند. دستگاه ادراري شاملکليهها، حالب، مثانه و مجراي ادراري است. ادرار در کليهها توليد وبهوسيله حالبها به مثانه حمل و در آنجا ذخيره و سپس در موقع لزوماز طريق مجراي ادراري دفع ميشود. کليهها و حالبها را دستگاهادراري فوقاني و مثانه و مجراي ادراري را دستگاه ادراري تحتانيميگويند. هر کدام از اين قسمتها ميتوانند دچار عفونتشوند.
آنچه در خانمها تحت عنوان عفونت ادراري گفته ميشود، بيشترعفونت دستگاه ادراري تحتاني است. پرخطرترين عفونت، عفونتکليههاست که اغلب به دنبال عفونت مثانه اتفاق ميافتد. عفونت ادراري درخانمهاي بالغ خيلي شايعتر از دختر بچههاست، ولي اگر کودکيدچار عفونت ادراري شد، بايد آن را جدي گرفت زيرا ممکن استنشان از وجود يک بيماري پس زمينهاي مهم باشد.
سلامت: آيا رفتارهاي خود فرد نقشي در ابتلا به عفونت دارد؟
ادرار انسان در حالت طبيعي استريل و عاري از هر نوع ميکروب وآلودگي است. پس از ادرارکردن نيز چون ناحيه به ادراراستريل آغشته است، هيچ نوع ميکروبي به محل اضافه نميشود.گاهي بعضي از خانمها با انجام اقداماتي مثل شستن خود با بعضي ازمحلولها، در حقيقت با دست خود ناحيه مربوطه را آلوده به ميکروبميکنند.
عفونت وقتي اتفاق ميافتد که باکتري خود را به مثانه برساند و در آنجاتکثير شود. ميکروب از دهانه خروجي مجراي ادرار وارد مجرا ميشود ورفتهرفته بهطرف عقب بهداخل مثانه پيشرفت ميکند و ممکن است ازمثانه به سمت بالا يعني به طرف کليهها سرايت بکند. همچنين درصورتي كه در مراکز پزشکي براي بيمار سرم تزريق ميشود، بايد کاملااستريل باشد و براي استريلشدن آن تمهيدات خاصي در کارخانه سازنده درنظر گرفته شود.
سلامت: شايعترين عامل عفونت در خانمها چيست؟
علت بيش از 90 درصد عفونتهاي ادراري در خانمها، يک باکتري به نام«ايکولاي» است. شايعترين عامل عفونت ادراري در خانمها باکتريهاي رودههستند که در پوست اطراف مقعد و اطراف دهانه واژن زندگيميکنند. اين باکتريها بهصورت طبيعي در روده بزرگ و اطراف مقعدوجود دارند و ميتوانند از نواحي اطراف مقعد به طرف مجراي ادرار حرکتكنند و وارد سيستم ادراري شوند. 2 علت شايع عفونت ادراري در خانمها،بهداشت نامناسب ناحيه و رابطه زناشويي است. حين رابطه زناشويي ممکناست باکتريهاي اطراف دهانه واژن و داخل واژن به طرف مجراي ادراريرانده شوند. عدهاي از خانمها پس از هر بار رابطه زناشوييدچار عفونت ادراري ميشوند.
سلامت: آقاي دكتر! چه عواملي خطر ابتلا به عفونت ادراري راافزايش ميدهد؟
به عواملي كه خطر ابتلا به عفونت ادراري را در خانمها افزايش ميدهند،عوامل خطرساز ميگويند. مهمترين آنها عبارتند از:
هر نوع بيمارياي که باعث ايجاد انسداد در مسير خروجي ادرار شود، مثلسنگ ادراري
بيماراني که سيستم ايمني آنها آسيب ديده باشد، مثل افرادي که مبتلا بهايدز هستند يا افرادي که از داروهاي سرکوبکننده سيستم ايمني مثلکورتون استفاده ميکنند.
افرادي که مبتلا به بيماري ديابت يا مرض قند هستند.
خانمهايي که براي پيشگيري از بارداري از ديافراگماستفاده ميکنند.
افرادي که در مکانهاي بهخصوص مثل آسايشگاه سالمندان نگهداريميشوند.
کاهش هورمون استروژن در خانمهاي يائسه، سيستم ادراري را مستعد عفونتميكند.
وجود اختلال آناتوميک در دستگاه ادراري، مثل تنگي حالب،وجود حالبهاي دوگانه و....
سلامت: چرا زنان بيشتر از مردان دچار عفونت ادراريميشوند؟
علت اينكه احتمال ابتلاي خانمها به عفونت ادراري بيشتر از مردان استبه 2 خصوصيت آناتوميک در خانمها مربوط است؛ يكي به دليل مجاورت مجرايادراري به ناحيه مقعد و ديگري طول کوتاه مجراي ادراري در خانمها.کوتاهي مجراي ادراري در خانمها، باعث ميشود ميکروبها به راحتي بتوانندخود را از محيط خارجي به داخل مثانه برسانند.
يعني مسافتي که بايد باکتري طي كند و خود را به مثانه برساند، خيليکوتاهتر و راحتتر از مردان است. چون مجراي ادرار در خانمها درمجاورت نزديک راست روده (مقعد) قرار دارد، باکتريهاي روده هم ميتوانندبه راحتي بالا بروند و وارد مجراي ادراري خانم شوند. عامل ديگررابطه زناشويي است. حين رابطه زناشويي، باکتريها بهراحتي از محيط خارجبه داخل مجراي ادراري رانده ميشوند. عدهاي از خانمها ممکن است برايپيشگيري از بارداري از ديافراگم استفاده کنند.
ديافراگم از داخل واژن به مجراي ادرار فشار وارد ميكند و آن رابهطور نسبي ميبندد. اين مساله باعث ميشود هنگام ادرارکردن تخليهمثانه کامل نباشد و هميشه مقداري ادرار داخل مثانه باقي بماند.اگر ادرار داخل مثانه بماند، با گذشت زمان عفوني ميشود وفرد به عفونت ادراري مبتلا خواهد شد.

0

مشکل مهم زنان خانه دارچیست