وقـتـی رحـم مـی افـتــد

سلامت نيوز: افتادگي رحم و مثانه يکي از مشکلات بعد از زايمانهاي مکرر است ولي اگر خانم ها از قبل ورزش کرده باشند و بهآمادگي جسماني و مراقبت هاي مربوط به سلامت آن توجه کنند، ميتوان به راحتي از آن پيشگيري کرد...
? خانم دکتر! لطفا بگوييد چطور ممکن است رحم از جاي خودجابه جا شود؟
رباط ها و عضلات، رحم، مثانه و واژن را در محل خود درون لگننگه مي دارند. اگر اين عضلات و رباط هاي حمايت کننده ضعيفيا در اثر کشيدگي شل شوند، رحم و ديواره رحم جابه جا مي شوند وبه داخل مجراي واژن افتادگي پيدا مي کنند.پرولاپس يا افتادگي يا بيرون زدگي رحم، معمولا درزنان پس از دوران يائسگي رخ مي دهد يعني زماني که حداقل ?يا ? مورد زايمان واژينال داشته اند. آسيب به بافت هاي نگهدارندهدر دورن بارداري و زايمان از طرفي و کاهش هورمون استروژن و تکرار فشارطي سال ها از طرف ديگر مي تواند عضلات کف لگن را ضعيف کند وباعث افتادگي رحم شود. در پرولاپس رحم، رحم به سمتواژن حرکت مي کند و وارد واژن مي شود. مقدار حرکت و جابه جايي،گاهي خفيف و تا درون واژن است و گاهي هم رحم کاملا از وولو(واژن) خارج مي شود. پرولاپس رحم ممکن است باپرولاپس مثانه يا سيستوسل (که در آن مثانه به احشاي مجاورديواره ضعيف جلوي واژن فشار مي آورد) يا پرولاپس مقعد يارکتوسل (رکتوم به ديواره ضعيف پشتي واژن فشار و کشش وارد مي کندو به آن سمت تحدب مي يابد) همراه باشد.
? با چه نشانه هايي مي توان متوجه افتادگي رحم شد؟
درجه و شدت افتادگي رحم متفاوت است. در افتادگي خفيف معمولاهيچ علامتي وجود ندارد اما اگر شديد باشد، بيمار احساسپري در واژن مي کند. توده جلوآمده درون واژن يا حتي بيرون آن،احساس سنگيني يا درد خفيف در قسمت تحتاني پشت، اشکال در دفعمدفوع و ادرار، ناراحتي مبهم در لگن، درد حين روابط زناشويي،کمردردي که با بلند شدن شدت مي يابد، بي اختياري استرسي(نشت ادرارهنگام خنديدن، عطسه يا سرفه)، احساسي مثل نشستن روي يک توپکوچک يا چيزي که انگار از واژن خارج شده است، ازديگر علايم است. در اين موارد نگراني هاي جنسي نظير احساساز دست دادن قوام بافت واژن هم ممکن است زنان را آزار دهد. بايد توجهکرد که اين نشانه ها صبح ها کمتر است اما در طول روز فرد مبتلا رابيشتر آزار مي دهد.
? چه عواملي خطر پرولاپس را افزايش مي دهد؟
عواملي که باعث فشار خارجي بر عضلات و رباط ها مي شوند، مي توانندافتادگي ايجاد کنند. چاقي از مهم ترين اين عوامل است،زايمان هاي مکرر مخصوصا زايمان کودک درشت يا زايمان سخت که در آنعضلات کف لگن و بافت هاي نگهدارنده آسيب ببيند، وارد آمدنضربه، افزايش سن و کاهش ميزان استروژن، بيماري هايي که باعث افزايشفشار داخل شکم مي شوند مثل تومورها، سرفه مزمن و زور زدن زياد يايبوست مزمن، تناسب جسمي نامناسب، شغل هايي که در آن زن مجبور باشداجسام سنگين را بلند کند هم در بروز اين مشکل دخيل هستند. البتهگاهي عوامل ژنتيکي در اين امر دخالت دارند.
? آيا مي توان از بروز اين مشکل پيشگيري کرد؟
به راحتي مي توان مانع از ايجاد اين افتادگي شد. حفظ وزن درمحدوده طبيعي، انجام فعاليت هاي مناسب ورزشي در دوران بارداري وپس از زايمان ، رژيم غذايي طبيعي و کاملا متعادل ، ورزش هاي کجلکه باعث افزايش قدرت عضلات کف لگن مي شوند و پيشگيرياز بروز يبوست، همه نقش مهمي در پيشگيري از اين بيماريدارند. انجام تمرين هايي براي تقويت عضلات لگن قبل و بعد اززايمان به جلوگيري از پرولاپس کمک مي کند.
? چگونه و چه زماني بايد به دنبال درمان بود؟
اگر پرولاپس رحم خفيف باشد، نيازي به درمان نيست ومعمولا تمرين ها و ورزش هايي که باعث سفت شدن عضلات و رباط هاي کفلگن مي شوند، به درمان آن کمک مي کنند اما اگر شديد و علايمآن آزاردهنده باشد و فعاليت هاي روزانه تان را مختل کند، حتما بايدتحت درمان قرار گيرد. معاينه لگني و استفاده ازاسپکلوم، پرولاپس رحم و واژن را مشخص مي کند.پزشک از فرد مبتلا مي خواهد سرفه کند يا زور بزند، با اين کارپرولاپس بيرون مي زند و تشخيص داده مي شود. در فردي کهيائسه شده است و پرولاپس خفيف دارد، پزشک گاهياستروژن تجويز مي کند که هم به شکل خوراکي تجويز مي شود و هم به صورتکرم براي استعمال در ديواره واژن. استروژن باعث استحکام بافت حفاظتيلگن خواهد شد. گاهي يک وسيله پلاستيکي به نام حلقهواژينال يا پِسِّري داخل واژن استفاده مي شود که به نگهداريرحم در جاي خود کمک مي کند. گاهي تکنيک هاي جراحي نيز ممکن استبه کار روند. اگر پرولاپس رحم شديد باشد و فرد تمايلبه داشتن فرزند در آينده نداشته باشد، پزشک عمل هيسترکتومي رابراي برداشتن کامل رحم توصيه مي کند.
? اگر اين مشکل درمان نشود، چه عوارضي خواهد داشت؟
در موارد شديد، زخم شدن گردن رحم ايجاد مي شود. با بيرونزدگي رحم، به دليل تماس با لباس زير امکان عفونت افزايش مي يابد.گاهي هم افتادگي ساير اندام ها اتفاق مي افتد مثلافتادگي مثانه و رکتوم و همين باعث بروز اشکال در ادرار کردن وافزايش خطر عفونت مي شود. ضعف بافت هاي همبند اطراف رکتوم، اشکال دردفع اجابت مزاج را به دنبال دارد. افزايش خطر عفونت يا آسيب به اعضايلگن ، انسداد مجراي ادرار، بي اختياري ادرار، عفونت مثانه بهدليل عدم تخليه کامل مثانه از ديگر عوارض است

0